Każdego dnia doświadczamy różnych stresujących sytuacji. Niektóre z nich wywołują naturalny strach, a niektóre z nich paniczny lęk. Jest wiele rodzajów lęków, na przykład lęk przed ludźmi czy lęk przed pająkami. Jednak żadne z nich nie wywołuje aż tak silnych objawów jak ataki paniki. Napady lękowe paraliżują ciało i umysł na kilka lub kilkanaście minut, a sam atak lęku potrafi trwać około godziny, razem ze stopniowym uspokajaniem się. Co charakteryzuje ataki paniki, kiedy się pojawiają i jak sobie z nimi radzić?
Czym są ataki paniki?
Ataki paniki to ogólnie rzecz biorąc uczucie nagłego i silnego lęku, bardzo często występujące bez większej przyczyny. Silne uczucie lęku pojawia się znienacka, często nie wykazując wielu symptomów przed pojawieniem się napadu lękowego. Napad paniki może wystąpić w każdej chwili, przez co jest niebezpieczny. Pojawienie się napadu lękowego skutkuje odcięciem trzeźwego, logicznego myślenia, a także uniemożliwia prawidłową koordynację ruchową. Kiedy przykładowo silny napad lęku dotknie osobę przechodzącą przez jezdnię, lub podczas jazdy samochodem, życie tej osoby może być poważnie zagrożone. Atakom paniki często towarzyszą objawy fizjologiczne, takie jak bóle głowy i przyspieszone bicie serca. Osoby, które spotkały się już z wystąpieniem u nich ataku paniki zgodnie twierdzą, że nigdy wcześniej nie doświadczyły takiego stanu. Wiele osób zamiast napadu lęku rozpoznawało u siebie zawał serca, co skutkowało jeszcze większą paniką, a co za tym idzie zwiększonym poziomem lęku.
Ataki paniki – objawy
Ataki paniki charakteryzują się silnymi i uciążliwymi objawami. Napad lękowy najczęściej występuje niespodziewanie, więc objawy ataku paniki potrafią mocno zaskoczyć. Objawy występujące podczas ataku można podzielić na fizyczne i psychiczne. Do psychicznych zaliczyć można silny strach, intensywny, wewnętrzny niepokój oraz ogólne uczucie przerażenia. Wszystkie te odczucia intensyfikują uczucie paniki, która stopniowo wzrasta oraz zwiększają się również objawy fizyczne. Do najczęstszych zaliczyć można:
⦁ przyspieszone bicie serca oraz bóle w klatce piersiowej,
⦁ bladość skóry,
⦁ mdłości,
⦁ bóle głowy, brak koncentracji,
⦁ nadmierną potliwość.
Objawy te do złudzenia przypominają oznaki pojawienia się zawału serca. Świadomość, że może być to zawał, zwiększa poczucie niebezpieczeństwa oraz paniki. Osoby dotknięte atakiem paniki tracą zdolność trzeźwego myślenia, nie są w stanie się skoncentrować oraz doświadczają uczucia dezorientacji. Atak trwa najczęściej kilka minut, ale zdarza się, że trwa około godzinę. Największa intensywność objawów trwa jednak zazwyczaj około 10 minut.
Czym mogą być spowodowane ataki paniki?
Przyczyn powstawania ataków paniki może być wiele i mogą być one różne. Atak paniki często występuje bez wyraźnej przyczyny, ale tylko pozornie. Najczęściej są to skumulowane różne lęki i sytuacje stresujące z przeszłości. Nawarstwione emocje kumulują się i wybuchają w najmniej oczekiwanym momencie, przez co bywają naprawdę niebezpieczne. Do najczęstszych przyczyn powstawania napadów lękowych zalicza się różne problemy życia codziennego. Mogą to być problemy zdrowotne, problemy finansowe czy śmierć kogoś bliskiego. Na powtarzające się napady paniki cierpią także osoby, które w przeszłości doświadczyły wyśmiewania czy odrzucenia. Na występowanie ataków paniki często mają też wpływ lęki, z którymi się mierzymy. Lęk społeczny, który i tak już utrudnia funkcjonowanie wśród ludzi, czy depresja lękowa, wywołują ciągły niepokój. To z kolei przekłada się na życie w ciągłym stresie i nawarstwianie się nieuwolnionych emocji. Skumulowanie wielu emocji połączone z ciągłym napięciem może skutkować się pojawieniem napadu paniki.
Jak wyglądają ataki paniki?
Wiele osób zastanawia się jak wygląda atak paniki. Atak paniki najczęściej występuje nieoczekiwanie, podczas zwykłych czynności. Najczęściej pojawiają się zawroty głowy oraz silne uczucie lęku prowadzące do nudności. Pojawia się brak koncentracji, całkowita lub częściowa dezorientacja oraz niepokój, co często prowadzi do problemu z utrzymaniem równowagi. W głowie osoby przeżywającej atak paniki toczy się gonitwa myśli, w głównej mierze tych negatywnych. Pojawia się ochota ucieczki z własnego ciała, ponieważ często pojawia się uczucie umierania. Osoby, które doświadczyły ataków paniki twierdzą, że przez kilkanaście minut był to istny koszmar. Po paru minutach intensywnego strachu organizm zaczyna stopniowo się uspokajać, a objawy zaczynają mijać. Niemniej jednak jeszcze przez jakiś czas może być odczuwalny niepokój wewnętrzny, spowodowany dużym wysiłkiem organizmu.
Ataki paniki – jak sobie z nimi radzić
Ataki paniki wywołują cały szereg nieprzyjemnych odczuć. Aby jak najmniej boleśnie przejść przez napad lękowy warto skupić się na kontroli oddechu. Powolne, głębokie oddychanie pozwoli uspokoić pracę serca, a także zwolni ucisk w mięśniach. Dobrym sposobem jest również odwrócić swoją uwagę od niepokojących myśli. Przykładowo można spróbować zacząć myśleć o czymś przyjemnym, lub skupić się na prostym liczeniu od jednego do dziesięciu. Kiedy nie cierpimy na lęk przed bliskością, czy lęk przed ludźmi można także poprosić przypadkową osobę o wsparcie. To ważne, ponieważ dzięki temu zmniejsza się uczucie osamotnienia, a zwiększa odczuwanie bezpieczeństwa. Jeśli zastanawiasz się jak pomóc osobie z atakiem paniki, to warto pamiętać, że właśnie to wsparcie jest bardzo ważne. Dobrze jest wtedy pomóc jej się uspokoić, a także nie pozwolić odpływać w swoich myślach. Proste pytania o dzień tygodnia, czy jaki mamy miesiąc może pomóc jej się skupić na czymś innym niż na ataku paniki.
Jak leczyć ataki paniki?
Jeśli cierpimy na powtarzające się ataki paniki, warto unikać szkodliwych nawyków, które podnoszą poziom stresu. Zbyt duże ilości kofeiny, palenie papierosów czy nieodpowiednia dieta i brak ruchu nie sprzyjają poprawie stanu psychicznego. Cierpiąc na częste ataki paniki warto jest zwrócić się o pomoc do psychoterapeuty. Terapeuta zastosuje odpowiednią terapię i jeśli będzie trzeba zastosuje również terapię farmakologiczną. Nieleczone napady lękowe mogą powodować chorobliwy lęk przed następnym napadem. To z kolei może spowodować, że chory zacznie cierpieć na lęk uogólniony, co spotęguje odczuwanie strachu. Ataki paniki da się wyleczyć w większości dzięki dobranej terapii. Pamiętajmy, że warto o siebie zadbać.